ارزش غذايي گردو
چربي، بيشترين قسمت تشكيلدهندهي گردو است كه ۶۵٪ آن را شامل ميشود. گردو محتوي مقدار كمي پروتئين (۱۵٪) و مقدار اندكي كربوهيدرات است. بيشتر كربوهيدرات موجود در گردو بهصورت فيبر ذخيره شده است. گردو منبع خوبي براي تأمين برخي ويتامينها و اسيد فوليك محسوب ميشود. در ادامه ارزش غذايي و خواص گردو را بهتر ميشناسيد.
چربي
چربي اكثر كالري گردو و ۶۵٪ وزن آن را تشكيل ميدهد. اين امر گردو را به غذايي با كالري و چگالي انرژي بالا تبديل كرده است. چگالي انرژي بالا به معناي بالا بودن كالري يك مادهي غذايي نسبت به حجم آن است.
اگرچه گردو سرشار از چربي و كالري است، اما جايگزيني آن با ساير مواد غذايي موجود در رژيم غذايي، باعث چاقي و اضافه وزن نميشود. گردو از لحاظ دارا بودن چربيهاي چنداشباعنشده از بيشتر مغزها غنيتر است. فراوانترين چربي موجود در گردو اسيد چرب امگا-۶ است كه اسيد لينولئيك ناميده ميشود.
همچنين گردو داراي درصد نسبتا بالايي اسيد چرب امگا-۳ است كه آلفا لينولنيك اسيد (ALA) ناميده ميشود. مقدار اين اسيد چرب در گردو ۸ تا ۱۴ درصد كل محتواي چربي گردو است. در واقع گردو تنها مغزي است كه اين مقدار قابل توجه از اسيد چرب امگا-۳ را در خود دارد و اين اسيد چرب مسئول بخش بزرگي از خواص گردو است. آلفا لينولنيك اسيد براي سلامت قلب، كاهش التهابات و بهبود تركيب چربي خون مفيد است. همچنين آلفا لينولنيك اسيد ميتواند پيشساز اسيدهاي چرب امگا-۳ بلندزنجير EPA و DHA باشد كه فوايد بيشماري براي سلامتي دارند.
ويتامين ها و مواد معدني
گردو منبع خوبي از برخي ويتامين ها و مواد معدني است. از جملهي آنها ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
- مس: اين مادهي معدني موجب تقويت سلامت قلب ميشود. كمك به عملكرد سيستم ايمني بدن، استخوانها و اعصاب نيز از ساير وظايف اين مادهي معدني است.
- اسيد فوليك: با عنوان فولات و ويتامين B۹ نيز شناخته ميشود. اسيد فوليك وظايف زيستي (بيولوژيكي) بسياري برعهده دارد. كمبود ويتامين B۹ در دوران بارداري باعث تولد نوزاد ناقص ميشود.
- فسفر: نزديك به ۱٪ بدن ما را فسفر تشكيل ميدهد. اين مادهي معدني بهطور عمده در استخوانها يافت ميشود و وظايف بسياري را در بدن برعهده دارد.
- ويتامين B۶: اين ويتامين به تقويت سيستم ايمني و سلامت دستگاه عصبي كمك ميكند. كمبود اين ويتامين باعث كم خوني (آنمي) ميشود.
- منگنز: بيشترين مقدار اين مادهي معدني مهم در مغزها، غلات كامل، ميوهها و سبزيجات يافت ميشود.
- ويتامين E: گاما-توكوفرول مؤثرترين شكل ويتامين E در مبارزه با انواع سرطان است. گردو محتوي مقدار زيادي از اين شكل ويتامين E است.
ساير تركيبات گياهي
گردو حاوي تركيبات زيستفعال گياهي است. اين مواد حاوي آنتياكسيدانها هستند و بيشتر در پوست قهوهاي نازك اطراف گردو وجود دارند. بر اساس مطالعهاي كه در آمريكا بر روي ميزان آنتياكسيدان موجود در ۱۱۱۳ مادهي غذايي پُرمصرف انجام شد، گردو رتبهي دوم را بهدست آورد. ساير تركيبات گياهي قابل ذكر موجود در گردو عبارتند از:
- الاجيك اسيد (Ellagic acid): اين آنتياكسيدان به همراه تركيبات مشابه ديگري مانند الاجيتانين بهمقدار فراواني در گردو يافت ميشود. الاجيك اسيد ميتواند احتمال بروز بيماريهاي قلبي و سرطانها را كاهش بدهد.
- كاتچين (Catechin): كاتچين يك فلاونوئيد با خواص بسياري براي سلامت بدن است. كمك به سلامت قلب از فوايد كاتچين است.
- ملاتونين (Melatonin): اين هورمون به تنظيم ساعت بيولوژيك بدن كمك ميكند. اين آنتياكسيدان قدرتمند قادر است احتمال بروز بيماريهاي قلبي را كاهش بدهد.
- اسيد فيتيك (Phytic acid): اسيد فيتيك با عنوان فيتات نيز شناخته ميشود. اسيد فيتيك ميتواند جذب برخي مواد معدني مانند زينك و آهن را در دستگاه گوارشي مختل كند.
خواص گردو براي سلامتي
خواص گردو براي سلامتي انسان بسيار است. كاهش بيماريهاي قلبي، پيشگيري از سرطان و بهبود عملكرد مغز از فوايد گردو است.
۱. سلامت قلب
بيماريهاي قلبي-عروقي به بيماريهاي مزمن مرتبط با قلب و رگهاي خوني اطلاق ميشود. در بسياري از موارد ميتوان با داشتن عادات زندگي سالم مانند خوردن مغزها، از بروز بيماريهاي قلبي پيشگيري كرد.
گردو نيز از ساير مغزها مستثني نيست. مطالعات مختلف درخصوص خواص گردو نشان ميدهند كه گردو به دلايل زير احتمال بروز بيماريهاي قلبي را كاهش ميدهد:
- كاهش كلسترول بد خون (LDL)؛
- كاهش التهابات؛
- بهبود عملكرد رگهاي خوني از طريق كاهش احتمال تشكيل پلاك در رگهاي خوني.
۲. پيشگيري از سرطان
سرطانها ناشي از رشد غيرطبيعي سلولها هستند. با داشتن رژيم غذايي سالم، ورزش و اجتناب از عادات ناسالم زندگي ميتوان از بروز بسياري از سرطانها پيشگيري كرد. گردو بهواسطهي دارا بودن تركيبات گياهي مفيد موجود در خود، ميتواند نقش مهمي در رژيمهاي غذايي ضدسرطان داشته باشد. گردو محتوي تركيبات زيستفعال گياهي مفيدي است كه خاصيت ضدسرطاني دارند.
فيتواسترولها، گاما-توكوفرول، اسيدهاي چرب امگا-۳، پليفنول آنتياكسيدانهاي متنوع، اسيد الاجيك و تركيبات مشابه آن از جمله تركيبات گياهي مفيد موجود در گردو هستند.
مطالعات مشاهدهاي نشان ميدهند كه مصرف مرتب مغزها ميتواند خطر بروز سرطان پروستات و سرطان روده بزرگ را كاهش بدهد. تحقيقات انجام گرفته بر روي حيوانات نشان ميدهد كه مصرف گردو ميتواند از بروز سرطان سينه، پروستات، رودهي بزرگ و كليه پيشگيري كند. با اين حال براي اثبات قطعيت اين موضوع نياز به مطالعات باليني بيشتر بر روي انسانهاست.
۳. سلامت مغز
تحقيقات متعدد نشان ميدهند كه مصرف آجيلها ميتواند عملكرد مغز را بهبود ببخشد. ازجمله خواص گردو اين است كه اين آجيل مغذي ميتواند تا حدي افسردگي و زوال عقل ناشي از افزايش سن را در انسان متوقف كند.
بر اساس مطالعهي ۸ هفتهاي كه بر روي ۶۴ فرد جوان و سالم صورت گرفت، مصرف گردو ميتواند قوهي ادراك افراد را بهبود بدهد. اين در حالي است كه مصرف گردو در قدرت استدلال غيركلامي، تقويت حافظه و خلقوخوي افراد بهبود چشمگيري نشان نداد.
نقش گردو در بهبود عملكرد مغز سوژهي مطالعات زيادي بوده است. در مطالعهاي به موشهاي مبتلا به بيماري آلزايمر بهمدت ۱۰ ماه گردو داده شد. پس از اين دوره، حافظه و مهارت هاي يادگيري موشها بهبود چشمگيري از خود نشان داد.
در مطالعهي ديگري به موشهاي مسن بهمدت ۸ هفته گردو داده شد. نتيجهي اين مطالعه درمان آسيبهاي ناشي از افزايش سن را بر روي مغز نشان ميداد. بهنظر ميرسد اين تأثيرات بهخاطر مقدار بالاي آنتياكسيدان موجود در گردو و دارا بودن مقدار بالايي اسيد چرب امگا-۳ باشد.
۴. سرشار از آنتياكسيدانها
ميزان فعاليت آنتياكسيداني گردو بيشتر از ساير مغزهاي رايج است. اين امر بهخاطر وجود مقادير بالايي از ويتامين E، ملاتونين و ساير تركيبات گياهي بهنام «پلي فنول»هاست. پليفنلها بيشتر در پوسته كاغذي كنارههاي مغز گردو يافت ميشوند.
مطالعات اوليه نشان ميدهند مصرف وعدههاي غذايي سرشار از گردو ميتواند از آسيبهاي اكسيداتيو ناشي از كلسترول بد (LDL) پس از غذاخوردن جلوگيري كند. اين درحالي است كه يك وعدهي غذايي محتوي چربيهاي تصفيهشده چنين تأثيري را برجاي نگذاشت.
اهميت اين ويژگي گردو به اين دليل است كه كلسترول بد اكسيدشده ميتواند در سرخرگها تجميع شود و خطر بروز تصلب شرايين را افزايش بدهد.
۵. يك منبع گياهي فوقالعاده از اسيدهاي چرب امگا-۳
ميزان اسيدهاي چرب امگا-۳ در گردو بهطور چشمگيري بيشتر از ساير مغزهاست. هر ۲۸ گرم گردو حاوي ۲٫۵ گرم اسيدهاي چرب امگا-۳ است.
اسيدهاي چرب امگا-۳ موجود در منابع گياهي مانند گردو، آلفا لينولنيك اسيد (ALA) ناميده ميشوند. اين اسيدهاي چرب جزو چربيهاي ضروري هستند و بايد حتما در رژيم غذايي فرد وجود داشته باشند. ميزان كافي ALA در روز براي مردان بايد ۱٫۶ گرم و براي زنان ۱٫۱ گرم باشد. بنابراين يك وعده مصرف گردو (۲۸ گرم) ميتواند مقدار موردنياز روزانهي افراد را تأمين بكند.
مطالعات نشان ميدهند به ازاي مصرف هر گرم ALA در روز خطر مرگ ناشي از بيماريهاي قلبي ۱۰٪ كاهش مييابد.
۶. كاهش التهابات؛ يكي از خواص درماني گردو
التهابات ريشهي بسياري از بيماريها هستند. بيماريهاي قلبي، ديابت نوع ۲، آلزايمر و سرطان همگي ناشي از التهابات و استرس اكسيداتيو هستند.
پليفنلهاي موجود در گردو ميتوانند با التهابات و استرس اكسيداتيو مبارزه بكنند. در اين راه زيرشاخهاي از پليفنلها بهنام «الاجيتانن»ها نقش ويژهتري دارند.
باكتريهاي مفيد موجود در دستگاه گوارش ميتوانند الاجيتانن را به تركيباتي بهنام «اوروليتين» تبديل بكنند. اوروليتينها در جلوگيري از بروز التهابات مؤثرند.
چربيهاي امگا-۳، منيزيم و اسيد آمينهي آرژينين موجود در گردو نيز به كاهش التهابات كمك ميكنند.
۷. سلامت دستگاه گوارش
مطالعات نشان ميدهند بالابودن ميزان باكتريهاي مفيد موجود در دستگاه گوارش بر سلامت دستگاه گوارش و سلامت عمومي بدن تأثير مثبتي ميگذارد.
تركيب باكتريهاي ناسالم در دستگاه گوارش ميتواند موجب بروز التهابات و بيماري در دستگاه گوارش و ساير نقاط بدن بشود. درنتيجهي اين امر، خطر چاقي، بيماريهاي قلبي و سرطان افزايش مييابد. غذاي مصرفي ميتواند تأثير چشمگيري بر باكتريهاي دستگاه گوارش داشته باشد. مصرف گردو يكي از راههايي است كه به سلامت باكتريهاي مفيد دستگاه گوارش و درنتيجه سلامت كلي بدن كمك ميكند.
در يك مطالعه زماني كه ۱۹۴ فرد سالم روزانه ۴۳ گرم گردو مصرف كردند، ميزان باكتريهاي مفيد موجود در دستگاه گوارششان نسبت به زماني كه گردو مصرف نميكردند، افزايش يافت.
همچنين مصرف گردو توانست باكتريهاي توليدكنندهي بوتيرات را در اين افراد افزايش بدهد. بوتيرات نوعي چربي است كه به تقويت و سلامت دستگاه گوارش آن كمك ميكند.
۸. كنترل وزن
گردو چگالي كالري بالايي دارد. يعني نسبت كالري آن به وزناش بالاست. اما مطالعات نشان ميدهند كه انرژي جذبشده از گردو ۲۱% كمتر از چيزي است كه انتظار ميرود.
همچنين مصرف گردو به كنترل اشتها نيز كمك ميكند. در يك مطالعهي كنترلشده بر روي ۱۰ فرد چاق مشاهده شد مصرف يك اسموتي محتوي ۴۸ گرم گردو يك بار در روز و بهمدت ۵ روز در مقايسه با مصرف يك اسموتي بدون گردو موجب كاهش اشتها و گرسنگي شد. علاوه براين پس از ۵ روز مصرف اسموتي گردو اسكن مغزي افراد نشان داد كه بخشهايي از مغز كه به فرد كمك ميكنند در برابر غذاهاي وسوسهانگيز مثل سيبزميني و شيريني مقاومت كنند، فعاليت بيشتري پيدا كردهاند.
البته براي نتيجهگيري دقيق از تأثيرات گردو بر كنترل اشتها به مطالعات طولانيتر و وسيعتري نياز است. ولي نتايج فعلي حاكي از تأثير گردو در كاهش اشتهاست.
۹. كمك به كنترل ديابت نوع ۲ و كاهش خطر بروز آن
مطالعات مشاهدهاي نشان ميدهند كه يكي از دلايلي كه گردو خطر ديابت نوع ۲ را كاهش ميدهد، نقش آن در كنترل وزن است. افزايش بيشازحد وزن احتمال افزايش قند خون و بروز ديابت را افزايش ميدهد.
البته بهنظر ميرسد مصرف گردو علاوه بر روش بالا از طريق سازوكار ديگري نيز به كنترل وزن كمك ميكند.
در يك مطالعهي كنترلشده بر روي ۱۰ فرد مبتلا به ديابت نوع ۲ مشاهده شد مصرف روزانهي يك قاشق غذاخوري از روغن گردوي تهيهشده به روش پرس سرد بهمدت ۳ ماه، موجب كاهش ۸ درصدي قند خون ناشتا در فرد شد.
علاوه براين ميزان هموگلوبين A1C در مصرفكنندگان روغن گردو پس از مدت ۳ ماه نزديك به ۸٪ كاهش يافت. گروهي كه روغن گردو مصرف نكردند، بهبودي در سطح A1C يا قند ناشتا نداشتند. همچنين هيچ يك از ۲ گروه وزن كم نكردند.
۱۰. كمك به كاهش فشار خون
فشار خون بالا يكي از عوامل اصلي بروز بيماريهاي قلبي و سكتههاي مغزي است. براساس برخي پژوهشها،خوردن گردو ميتواند به كاهش فشار خون در افراد مبتلا به فشار خون بالا و افراد سالم تحت استرس كمك بكند.
در يك مطالعهي ۴ ساله ۷۵۰۰ نفر در معرض بيماريهاي قلبي شركت كردند. اين افراد رژيم مديترانه اي را همراه با مكمل ۲۸ گرمي از مخلوط مغزها را (كه نصف آن را گردو تشكيل ميداد) مصرف كردند.
در پايان مطالعه مشاهده شد افرادي كه از رژيم مديترانهاي غنيشده با مغزها پيروي ميكردند، ميزان فشار خون دياستوليشان نسبت به كساني كه اين مكمل را مصرف نميكردند، ۰٫۶۵ ميليمتر جيوه كاهش يافت.
اين نتايج نشان ميداد كه مغزها ميتوانند تأثير يك رژيم غذايي سالم را بر قلب افزايش بدهند. اهميت اين امر به آن خاطر است كه تأثيرات كوچك در فشار خون ميتواند تأثير چشمگيري در كاهش خطر بروز بيماريهاي قلبي داشته باشد.
۱۱. حفظ سلامت در دوران پيري
با افزايش سن، توانمنديهاي فيزيكي شما براي حفظ تحرك و استقلالتان ضرورت مييابد. يكي از مواردي كه به حفظ تواناييهاي فيزيكي كمك ميكند، داشتن عادات غذايي سالم است.
در يك مطالعهي مشاهدهاي ۱۸ ساله بر روي بيش از ۵۰ هزار زن مسن، دانشمندان دريافتند آن افرادي كه رژيم غذايي سالم داشتند، ۱۳٪ كمتر در معرض اختلالات فيزيكي قرار ميگيرند. در اين مطالعه گردو از غذاهايي بود كه بيشترين تأثير را در يك رژيم غذايي سالم ايجاد ميكرد.
گردو با وجود كالري بالا، سرشار از ويتامينهاي ضروري، مواد معدني، فيبر، چربي و تركيبات گياهياي است كه به حفظ تواناييهاي فيزيكي فرد در هنگام پيري كمك ميكند.
۱۲. تقويت و بهبود سلامت دستگاه توليدمثلي مردان
رژيمهاي غذايي غربيِ رايج سرشار از غذاها و غلات فرآوريشده، و قندها هستند. اين غذاها ميتوانند موجب تضعيف عملكرد اسپرمها بشوند.
مصرف گردو ميتواند به سلامت اسپرم و باروري مردان كمك بكند.
در يك مطالعهي ۳ ماهه ۱۷ مرد جوان سالم روزانه ۷۵ گرم گردو را به رژيم غذاييشان اضافه كردند. پس از اين مدت شكل، تحرك و زندهماني اسپرم آنها نسبت به زماني كه گردو مصرف نميكردند، افزايش يافت.
مطالعات جانوري نشان ميدهند مصرف گردو ميتواند با كاهش آسيبهاي اكسيداتيو وارده به غشاي اسپرم به محافظت از آن كمك بكند.
البته هنوز براي تأييد اين نتايج به مطالعات بيشتري نياز است. اما اگر شما فردي هستيد كه از بابت ناباروري نگران هستيد، افزودن گردو به رژيم غذاييتان ايدهي بدي نيست.
۱۳. بهبود وضعيت چربي خون
يكي ديگر از خواص گردو اين است كه به بهيود وضعيت چربي خون كمك ميكند. بالابودن سطح كلسترول بد و تريگليسريد خطر بروز بيماريهاي قلبي را افزايش ميدهد.
مصرف منظم گردو ميتواند ميزان كلسترول را كاهش بدهد.
بهعنوان مثال در مطالعهي ۸ هفتهاي كه بهتازگي صورت گرفت ۱۹۴ فرد سالم روزانه ۴۳ گرم گردو مصرف كردند. پس از پايان اين مدت ميزان كلسترول كل، كلسترول بد و تريگليسريد در اين افراد نسبت به زماني كه گردو مصرف نميكردند، ۵٪ كاهش يافت.
همچنين ميزان آپوليپوپروتئين-B در اين افراد نزديك به ۶٪ كاهش يافت. آپوليپوپروتئين-B نشاندهندهي اين است كه چه مقدار LDL در خونتان وجود دارد. زماني كه ميزان آن افزايش يابد، خطر بيماريهاي قلبي نيز افزايش مييابد.
۱۴. سلامت استخوان
گردو منبع خوبي از مادهي معدني مس است. كمبود شديد مس ميتواند غلظت مواد معدني استخوان را كاهش و خطر پوكي استخوان را افزايش بدهد.
پوكي استخوان بيمارياي است كه در آن استخوانها نازكتر ميشوند و تراكمشان كاهش مييابد. درنتيجه خطر شكستگي آنها بالا ميرود.
مطالعات بيشتري براي تأثير كمبود مس و فوايد بالقوهي مكمل غذايي مس در جلوگيري يا كنترل پوكي استخوان موردنياز است.
همچنين مس نقش مهمي در نگهداري و حفظ كلاژن و اِلاستين دارد. اين دو از اجزاي ساختاري اصلي در بدن هستند.
بدون مس كافي بدن نميتواند بافت پيوندي آسيبديده يا كلاژني را كه به ساخت استخوانها كمك ميكند ترميم و بازسازي كند. اين پديده موجب بروز مشكلات مختلف مانند اختلال در عملكرد مفاصل ميشود.
گردو حاوي مقدار زيادي منگنز است. منگنز ميتواند همراه با كلسيم و مس در پيشگيري از پوكي استخوان مؤثر باشد.
مادهي معدني ديگري كه در گردو وجود دارد، منيزيم است. منيزيم براي تشكيل استخوان ضروري است و همچنين به جذب كلسيم در استخوان كمك ميكند.
درحاليكه ممكن است ميزان مس موجود در مكملهاي منگنز و مس بيشازحد باشد، دريافت اين مواد معدني از طريق مصرف غذاهاي طبيعي به سلامت استخوانها كمك ميكند و خطري ندارد.
۱۵. زنان باردار
گردوي برشتهشدهي بدون نمك منبع خوبي از ويتامينهاي گروه B است. اين ويتامينها براي رشد جنين ضروري هستند.
۱۶. تنظيم خواب
گردو محتوي ملاتونين است. اين هورمون به تحريك فرد به خوابيدن و تنظيم چرخههاي خواب كمك ميكند. شكل زيستفعالي از ملاتونين در گردو وجود دارد كه قابليت جذب بالايي در بدن دارد. در يك پژوهش دكتر راسل رايتر از مركز علوم سلامت دانشگاه تگزاس ميگويد غلظت ملاتونين در خون موشهاي آزمايشگاهي كه با گردو تغذيه كردند، نسبت به ساير موشها افزايش يافت. بنابراين ميتوان براي كمك به خواب شب راحتتر كمي گردو به وعدهي غذايي شام اضافه كرد.
۱۷. بهبود خلقوخو
كمبود اسيدهاي چرب امگا-۳ كه در گردو فراوان است ميتواند موجب بيش فعالي، عصبانيت و كجخلقي در فرد بشود. افزودن اين مغزها به رژيم غذايي كودكان ميتواند موجب تأمين اسيدهاي چرب ضروري آنها شود و اين وضعيت را در كودكان بهبود بدهد.
همچنين اين ويژگي گردو ميتواند به كساني كه از اختلال استرس پس از سانحه رنج ميبرند نيز كمك بكند. اين پديده وضعيتي است كه در آن فرد پس از تجربهي يك اتفاق تلخ احساس ترس يا درماندگي ميكند.
۱۸. خواص گردو براي پوست؛ محافظت از پوست
ويتامين E موجود در گردو به حفظ و مراقبت از پوست در برابر راديكال هاي آزاد مضري كه در طبيعت وجود دارند، كمك ميكند. همچنين گردو از بروز لكههاي پوستي و خشكي پوست جلوگيري ميكند. مصرف منظم گردو موجب شفافيت پوست و ازبينرفتن لكههاي سياه ميشود. همچنين گردو مانند يك لايه بردار طبيعي پوست عمل ميكند و پوست را جوان و شاداب نگه ميدارد.
۱۹. كمك به درمان حساسيتهاي پوستي
روغن گردو خاصيت آسترينجنت چشمگيري دارد. بهواسطهي همين ويژگي روغن گردو به درمان حساسيت هاي پوستي و انقباض بافتها كمك ميكند. روغن گردوي برشتهشده ميتواند به غذا طعم و عطر ويژهي مغزيجات را ببخشد. البته بايد اين روغن را در حد اعتدال مصرف كرد. همچنين از روغن گردو بهعنوان روغن حامل يا پايه در آروماتراپي و ماساژ درماني استفاده ميشود. روغن گردو در صنعت داروسازي و لوازم آرايشي و بهداشتي نيز استفاده ميشود.
۲۰. تقويت دستگاه ايمني
مصرف منظم گردو به تقويت سيستم ايمني و پيشگيري از بروز بسياري بيماريها كمك ميكند. اين ويژگي گردو بيشتر بهخاطر آنتياكسيدانهاي فراوان موجود در آن است.
۲۱. تقويت مو
يكي ديگر از خواص گردو كمك به تقويت مو است. گردو به داشتن مويي سالم و تقويت فوليكولهاي مو كمك ميكند. درنتيجه مصرف گردو در درمان شوره سر مؤثر است. همچنين گردو به ضخيمتر، بلندتر و قويترشدن موها كمك ميكند.
۲۲. عفونتهاي قارچي
عفونت قارچي ميتواند بر روي پوست يا در داخل بدنمان اتفاق بيفتد. يكي از خواص گردو اين است كه به شما ميكند از عفونتهاي قارچي رهايي يابيد.
برچسب:
،
ادامه مطلب
بازدید: